کاغذ کتاب درسی کمیاب شد
به گزارش کنکوری، در حالیکه سال تحصیلی به پایان رسیده و فرایند چاپ و آماده سازی کتاب های درسی برای مهر سال آینده باید آغاز شود، بحران تأمین کاغذ همچنان حل نشده است. تولید داخل پاسخگوی نیاز نیست و در بحث واردات هم مشکلاتی وجود دارد. با این وجود، دولت همچنان بر خودکفایی در این عرصه تأکید دارد.
به گزارش کنکوری به نقل از خبر آنلاین، در سالهای اخیر، تأمین کاغذ، بخصوص برای چاپ کتاب های درسی، به یکی از چالش های اساسی صنعت نشر و آموزش کشور تبدیل گشته است. در حالیکه بنظر می رسید با افزایش ظرفیت تولید داخلی و اجرای برنامه های حمایتی، این مشکل برطرف شود، اما شواهد حکایت کننده از استمرار مشکلات و نوسان در روند تولید است.
تجارت نیوز در خبری نوشت: از یک سو، تولید داخلی با موانعی همچون نبود صرفه اقتصادی، فشار بر منابع زیست محیطی و محدودیت های زیرساختی روبه رو شده و از طرفی، واردات هم با چالش هایی نظیر کمبود ارز، موانع ثبت سفارش و نبود هماهنگی در فرایند تأمین مواجه می باشد. در چنین شرایطی، تضمین دسترسی به کاغذ برای مصارف آموزشی به مسئله ای پیچیده و نیازمند تصمیم گیری های راهبردی بدل شده است.
مشکل تأمین کاغذ کتاب های درسی همچنان ادامه دارد
تأمین کاغذ مورد نیاز کتاب درسی، یکی از اشکالات مهم صنعت کاغذ به حساب می آید و هرچند در دولت سیزدهم تلاش هایی برای تأمین کاغذ مورد نیاز کتاب های درسی انجام شد، اما این تلاش ها به نتیجه نرسید.
محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهوری، در بازدید از سی و ششمین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، در جواب پرسشی در رابطه با وعده پشتیبانی از واردات کاغذ برای تأمین کتاب های درسی و غیردرسی، اظهار نمود: «این مبحث یک وعده نیست، بلکه اجبار است؛ چونکه کتاب های درسی باید از اولین روز سال تحصیلی در اختیار دانش آموزان قرار گیرند. ازاین رو باید از مدت ها پیش برنامه ریزی شود تا به صورت مثال، در اواخر مرداد یا اوایل شهریور، کاغذ مورد نیاز آماده باشد.»
او اضافه کرد: «وزارت آموزش و پرورش و دولت در تلاش هستند تا از هر منبع ممکن، ابتدا با تاکید بر تولید داخلی و در صورت نیاز از راه واردات، کاغذ موردنیاز برای چاپ کتاب های درسی را تأمین کنند.»
این در حالیست که سجاد رحیمی، رئیس هیات مدیره شرکت چاپ و بسته بندی افست، به ایرنا گفته، با وجود اطلاع رسانی در رابطه با واردات کاغذ کتاب های درسی حدود شش تا هفت ماه پیش، هنوز هیچ کاغذی به دست ما نرسیده و همچنان از کاغذ ایرانی و ذخایر محدود کاغذ خارجی که در ارتباط با چهار تا پنج سال قبل است، استفاده می شود.
کشور به ۱۸۰ هزار تا ۲۰۰ هزار تن کاغذ نیاز دارد
آنطور که امیرسامان اسفندیاری، دبیر سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا، در رابطه با میزان تولید کاغذ در کشور، به صداوسیما گفته، بررسی آمارهای موجود نشان داده است که تولید کاغذ چاپ و تحریر در کشور طی سالهای اخیر با نوسان زیادی همراه بوده است؛ طوری که در سال ۱۳۹۹ تولید تقریبا به صفر رسید.
او اضافه کرد: «در سال ۱۴۰۰ میزان تولید به ۵ هزار تن افزایش پیدا کرد، در سال ۱۴۰۱ به ۳۰ هزار تن و در سال ۱۴۰۲ با ثبت رکوردی بی سابقه، بین ۵۵ تا ۶۰ هزار تن تولید شد. با این وجود، در سال ۱۴۰۳ بار دیگر تولید کاهش پیدا کرد و این رقم به ۳۳ هزار تن برگشت.»
اسفندیاری در رابطه با میزان کاغذ مورد نیاز کشور اظهار داشت: «نیاز اساسی کشور به کاغذ چاپ و تحریر ۱۸۰ هزار تا ۲۰۰ هزار تن است و تولیدکنندگان می توانند ۱۲۰ هزار تن یعنی ۷۰ درصد از نیاز کشور را تأمین کنند و ۳۰ درصد هم از واردات تامین گردد.»
اما با عنایت به تأمین نشدن کاغذ مورد نیاز کتاب های درسی، وضعیت تولید پارسال و مشکلات کارخانه های تولیدکننده کاغذ آیا امکان تولید ۱۲۰ هزار تن کاغذ در ایران وجود دارد؟
ایران در بحث تولید کاغذ وضعیت مساعدی ندارد
بابک عابدین، رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ ایران، در رابطه با وضعیت تولید کاغذ در ایران به تجارت نیوز اظهار داشت: هم اکنون، ایران وضعیت مساعدی در قسمت تولید کاغذ ندارد. در بحث تأمین کاغذ مورد نیاز برای کتاب های درسی هم مشکلاتی وجود دارد. قرار بود در زمینه تولید کاغذ کتاب های درسی، نیاز کشور به صورت کامل تأمین شود و حتی کاغذها از کیفیت مناسبی برخوردار باشند، اما این اتفاق رخ نداد.
تولید کاغذ در کشور صرفه اقتصادی ندارد
عابدین در رابطه با علل ایجاد چالش در بحث تأمین کاغذ مورد نیاز کشور توضیح داد: تولید کاغذ در کشور ما مزیت نسبی ندارد. علاوه بر این، برای محیط زیست هم صدمه زا است؛ چون که منجر به ایجاد پسماند، تخریب جنگلها، مصرف بالای انرژی و نیاز زیاد به آب می شود. بنابراین، تولید کاغذ نه تنها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست، بلکه تبعات زیست محیطی قابل توجهی بهمراه دارد.
وی افزود: تولید کاغذ بازیافتی، کاغذهای کرافت، مقواهای پشت طوسی و … توجیه اقتصادی دارند، اما در تولید این محصولات هم میزان مصرف آب قابل توجه است.
به جای تولید باید واردات صورت گیرد
رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ در رابطه با راه های جایگزین برای تأمین کاغذ به جای تولید آن خاطرنشان کرد: به جای تمرکز بر تولید کاغذ، میتوان با توسعه صادرات محصولات پلیمری و سرمایه گذاری در این بخش، منابع ارزی موردنیاز برای واردات کاغذ را تأمین کرد.
او اظهار داشت: در بعضی موارد، مواد اولیه کاغذهایی مانند کاغذهای پشت چسب دار از خارج وارد شده و فرایند مونتاژ و تبدیل آنها به محصول نهائی در داخل کشور انجام می گیرد. این شیوه علاوه بر کاهش آثار منفی زیست محیطی، سبب ایجاد ارزش افزوده و تولید محصول جدیدی می شود که در اکوسیستم اقتصادی کشور مورد استفاده قرار می گیرد.
این فعال صنفی در رابطه با صادرات کاغذهایی نظیر کاغذهای پشت چسب دار اظهار داشت: این نوع کاغذها که دارای ارزش افزوده هستند، به کشورهای حوزه قفقاز صادر می شوند.
تخصیص ارز مشکل اصلی کارخانه های تولید کاغذ است / در سال ۱۴۰۳ حتی یک ثبت سفارش برای واردات ماشین آلات صنعت چاپ انجام نشد
عابدین در رابطه با مشکلات کارخانه های تولید کاغذ توضیح داد: شاید برخی از واحدهای تولیدی عملکرد خوبی داشته باشند، اما این کارخانه ها با مشکلات گوناگونی مواجه اند که همچون این مشکلات میتوان به مبحث تخصیص ارز، تأمین مواد اولیه و واردات ماشین آلات اشاره نمود. بعنوان نمونه، در سال ۱۴۰۳، حتی یک ثبت سفارش برای واردات ماشین آلات صنعت چاپ انجام نشد. علاوه بر این، قبل از مرحله ثبت سفارش، سهمیه بندی های ارزی مانع از پیشبرد کارها شده است.
او اضافه کرد: از یک سو امکان ثبت سفارش وجود ندارد و از طرفی، فروشندگان خارجی حاضر نیستند ماشین آلات خریداری شده را برای مدت طولانی نگهداری کنند. به همین دلیل، آنها را مستقیماً به گمرکات ایران ارسال می کنند. در چنین شرایطی، حتی در صورت انجام ثبت سفارش با تأخیر، ورود کالا می تواند مشمول تعریف قاچاق قرار گیرد.
عابدین تاکید کرد: مجموعه این مشکلات در زمینه ثبت سفارش، محدودیت های ارزی و تخصیص ارز سبب صدمه به تولید داخلی، تضعیف اقتصاد ملی و هدررفت منابع عمومی کشور به سود طرف های خارجی می شود.
نبود یک راهبرد مشخص و پایدار در بازار کاغذ
بر اساس این گزارش، با عنایت به بررسی وضعیت تولید و واردات کاغذ در کشور، بخصوص برای تأمین کاغذ کتاب های درسی، به وضوح میتوان اظهار داشت که نبود یک راهبرد مشخص و پایدار در سیاستگذاری سبب بی ثباتی در بازار کاغذ شده است. در حالیکه احتیاج به کاغذ برای چاپ کتاب های درسی امری قابل پیشبینی و تکرارشونده است، نهادهای مسئول هنوز نتوانسته اند سازوکار کار آمدی برای تأمین بموقع و با کیفیت این کالای استراتژیک طراحی و اجرا کنند.
همچنین، با توجه مشکلات کارخانه های تولیدکننده کاغذ و صرفه اقتصادی نداشتن تولید کاغذ در کشور، امکان تولید ۱۲۰ هزار تن کاغذ در کشور وجود ندارد.
از طرفی، تمرکز بیش از اندازه بر خودکفایی در تولید کاغذ تحریر بدون درنظر گرفتن محدودیت های محیط زیستی، اقتصادی و فناورانه کشور، نه تنها سبب هدررفت منابع شده، بلکه باعث کاهش کیفیت و افزایش هزینه ها شده است.
شاید پشتیبانی از تولید داخلی لزوم داشته باشد، اما این حمایت نباید به قیمت محروم سازی بخش آموزش از منابع پایه ای تمام شود. ضروری است این مورد با یک نگاه واقع بینانه مورد بررسی قرار بگیرد؛ نگاهی که به ترکیبی هوشمندانه از تولید داخلی، واردات هدفمند و توسعه فناوری های جایگزین توجه داشته باشد. بدون چنین اصلاحاتی، بحران تأمین کاغذ ادامه پیدا می کند و بر آموزش، نشر و توسعه فرهنگی کشور تاثیر می گذارد.
۲۲۳۲۱۷
منبع: konkoorist.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان کنکوری در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب کنکوری
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۴ بعلاوه ۴