، انقلاب اسلامی در چهل سالگی،
در تربیت نیروی انسانی خودكفا شده ایم، ادامه تحول و نوآوری در آموزش پزشكی با همكاری دانشگاهیان
به گزارش كنكوری دبیر شورای آموزش پزشكی و تخصصی با اشاره به اینكه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی با همكاری اعضای هیات علمی و دانشجویان ادامه می یابد، اظهار داشت: كسب نظر اعضای هیأت علمی و مسئولین آموزش در دانشگاه های علوم پزشكی كشور در اجرای برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی می تواند اثر قابل ملاحظه ای در اجرای اثربخش تر این برنامه ها داشته باشد. بنابراین ساز و كارهای این ارتباط در حال طراحی می باشد.
دكتر باقر لاریجانی در گفتگو با ایسنا، ضمن بیان این مطلب، با اشاره به چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به دستاوردهای ۴۰ ساله حوزه آموزش پزشكی كشور پرداخت و اظهار داشت: خیلی از ما به خاطر داریم كه قبل از انقلاب اسلامی كادر سلامت، خصوصاً پزشكان، به صورت عمده ایرانی نبودند و با عنایت به كمبود نیروی انسانی مجبور به بكارگیری نیروهای پزشكی از سایر كشورها بودیم.
وی افزود: در سال های بعد از انقلاب پیشرفت های قابل ملاحظه ای در آموزش عالی كشور رخ داد. تعداد دانشجویان آموزش عالی كشور در سال ۵۷ حدود ۲۰۰ هزار نفر بود و امروز بیشتر از ۴ میلیون دانشجو در كشور داریم. تعداد دانشجویان دكترای تخصصی در سال ۵۷ به زحمت بیشتر از ۱۰۰۰ نفر بود و الان به بیشتر از ۷۰ هزار نفر رسیده است. همینطور تعداد رشته مقاطع تحصیلی از حدود ۴۰۰ رشته مقطع به بیشتر از ۳ هزار رشته مقطع رسیده و تعداد اعضای هیأت علمی تمام وقت دانشگاه ها از حدود ۷ هزار نفر، به حدود ۷۰ هزار نفر رسیده است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت اضافه كرد: تا سال ۶۴ آموزش عالی كشور یكپارچه اداره می شد ولی باتوجه به خصوصیت های منحصر به فرد آموزش علوم پزشكی، آموزش علوم پزشكی با نظام عرضه خدمات ادغام شد و وزارت بهداشت شكل گرفت. حوزه سلامت در جمهوری اسلامی ایران نظامی منحصر به فرد در دنیا است. چون كه ادغام سبب شده بسترهای آموزش بالینی خوبی برای دانشجویان علوم پزشكی فراهم آید. حالا ما در تربیت نیروی انسانی در تمامی مقاطع خودكفا هستیم و ظرفیت لازم برای فعالیت های بین المللی هم در حوزه آموزش علوم پزشكی وجود دارد.
وی اشاره كرد: از زمان تشكیل وزارت بهداشت پیشرفت های ارزشمندی در حوزه های مختلف همچون آموزش علوم پزشكی رخ داده است. آن زمان تنها یك دانشكده علوم پزشكی مستقل در كشور وجود داشت و الان ۶۶ دانشگاه و دانشكده مستقل علوم پزشكی داریم. تعداد دانشجویان دكترای حرفه ای در رشته های پزشكی، دندانپزشكی و داروسازی از ۱۰ هزار به حدود ۷۰ هزار نفر رسیده است.
لاریجانی با اشاره به اینكه در تحصیلات تكمیلی حوزه سلامت هم ارتقای خوبی داشته ایم و تعداد رشته محل های PhD علوم پزشكی از ۱۵ به ۳۹۵ و تعداد رشته محل كارشناسی ارشد هم از ۳۱ به ۶۴۴ رسیده است، اشاره كرد: تلاش های بسیاری برای توسعه آموزش های تخصصی و فوق تخصصی علوم پزشكی انجام شده، تعداد رشته محل های دكترای تخصصی و فوق تخصصی علوم پزشكی از ۱۰۰ به ۵۳۳ رسیده است.
وی افزود: متناسب با این توسعه نیروی انسانی علاوه بر پیشرفت هایی كه در زمینه عرضه خدمات داشته ایم، در حوزه پژوهش هم رشد قابل ملاحظه ای داشتیم. ۳۰ درصد تولیدات علمی كشور مربوط به وزارت بهداشت است در حالیكه تنها حدود ۱۱ درصد اعضای هیأت علمی كشور در دانشگاه های زیرمجموعه این وزارتخانه فعالیت می نمایند.
دبیر شورای آموزش پزشكی و تخصصی اشاره كرد: حالا در تولیدات علمی رتبه ۱ در منطقه و رتبه ۱۶ در جهان هستیم و حدود ۳ هزار شركت دانش بنیان در كشور داریم كه ۲۵ درصد درآمد دانش بنیان كشور در حوزه علوم پزشكی است و الان كه در تربیت نیروی انسانی به خودكفایی رسیده ایم، ارتقای كیفی آموزش علوم پزشكی از الزامات این حوزه است كه باید به آن توجه گردد. در این راستا از سال ۱۳۹۴ برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی طراحی شده و در دست اجرا است. این برنامه ها دستاوردهای بسیار خوبی برای كشور داشته كه با تلاش همه مسئولان در وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشكی محقق شده است.
برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی الزامات نظام آموزشی را مورد هدف قرار داده است
لاریجانی در مورد اهداف و نحوه طراحی برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی اشاره كرد: این برنامه در چارچوب سیاست هایی كلی و باتوجه به اسناد بالادستی تنظیم شده است. در واقع برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی نقاطی را مورد هدف قرار می دهد كه از الزامات نظام های آموزشی در دنیا است.
وی افزود: هدف این است كه دانشگاه ها مأموریت های ویژه ای را در سطح ملی و بین المللی دنبال كنند. ساختار دانشگاه ها ارتقا یابد و به سمت دانشگاه ها نسل جدید حركت كنند. آموزش به نیازهای جامعه پاسخگو باشد، از ظرفیت مناطق آمایشی برای توسعه آموزش بهره برداری شود، اخلاق حرفه ای را در آموزش علوم پزشكی ارتقا ء دهیم.
به قول وی، از دیگر اهداف برنامه تحول آموزش توسعه بین المللی آموزش، توسعه آموزش مجازی در علوم پزشكی، ارتقای نظام های ارزیابی و آزمون ها است. البته در این برنامه به زیرساخت های لازم برای آموزش علوم پزشكی هم به صورت ویژه توجه شده است. همانطور كه گفته شد این برنامه ها مسیری است كه دانشگاه ها برای ارتقا باید طی كنند.
نقشه حركت دانشگاه های علوم پزشكی به سمت دانشگاه های نسل جدید طراحی شده است
معاون آموزشی وزارت بهداشت در مورد چگونگی حركت دانشگاه ها به سمت دانشگاه های نسل جدید اظهار داشت: دانشگاه های نسل جدید، دانشگاه هایی خودكفا هستند كه ارتباط گسترده ای با جامعه و صنعت دارند و دانش آموختگان این دانشگاه ها افرادی كارآفرینند كه در اقتصاد دانش بنیان كشور نقش دارند. به عبارتی دانشگاه ها و دانش آموختگان آن توانایی بهره برداری از علم در راه تولید ثروت و در سطح بالاتر تولید ارزش در جامعه را دارند.
وی ادامه داد: در برنامه تحول و نوآوری در آموزش در درجه اول دانشگاه ها باید نقاط سرآمدی خویش را كشف و در راه آن سرمایه گذاری كنند. دانشگاه های بزرگ دنیا هم در كنار پیشرفت هایی كه دارند در چند رشته سرآمد هستند و به صورت ویژه كار می كنند.
لاریجانی اشاره كرد: بدون شك لازم است تا مسیری برای این حركت دانشگاه ها طی شود كه نقشه این حركت ترسیم شده و دانشگاه ها متناسب با ظرفیت های خود از آن بهره برداری می كنند. از جانب دیگر برای نهادینه كردن مفاهیم كارآفرینی و خلق ثروت دوره هایی برای دانشجویان تحصیلات تكمیلی طراحی شده كه بزودی در چارچوب برنامه درسی این دانشجویان اجرا می گردد.
تحول در آموزش یعنی ارتقای كیفیت نیروی انسانی برای پاسخگویی به نیاز مردم
دبیر شورای آموزش پزشكی و تخصصی با اشاره به اقدامات انجام شده برای ارتقای پاسخگویی آموزش به نیازهای سلامت مردم اشاره كرد: در واقع تمام اقداماتی كه در چارچوب برنامه تحول و نوآوری در آموزش صورت گرفته با هدف ارتقای پاسخگویی به نیازهای جامعه است. برآورد نیروی انسانی مورد نیاز نظام سلامت كشور تا سال ۱۴۰۴ یكی از اقدامات مهمی است كه در این راستا انجام شده؛ یعنی برآورد شده كه چه تعداد نیرو در هر رشته و مقطعی در كل كشور مورد نیاز است. باتوجه به اینكه تمامی برنامه های حوزه آموزش در چارچوب مناطق آمایشی اجرایی می شود، برش منطقه این برنامه ها هم در دست تدوین است. بعد از تدوین این برنامه ها، تفاهم نامه ای با مناطق آمایشی منعقد می شود و توسعه علوم پزشكی در هر منطقه متناسب با این تفاهم نامه صورت می گیرد. هر منطقه هم ۷۰ درصد نیروی انسانی خویش را تربیت خواهدنمود.
وی افزود: لازم است به این نكته توجه گردد كه یكی از راهكارها برای تأمین نیاز جامعه، عرضه آموزش های مهارتی است. مركز ملی آموزش های مهارتی و حرفه ای سال قبل تأسیس شد و تابحال دوره های مهارتی متعددی در حیطه های مورد نیاز كشور به تصویب این مركز رسیده و مراكز عرضه كننده این آموزش ها هم اعتباربخشی می شوند. به افرادی كه این دوره ها را می گذرانند مدرك تحصیلی عرضه نمی گردد، بلكه تنها گواهی طی این دوره را دریافت می كنند.
به قول لاریجانی، اقدامات دیگری همچون راه اندازی تخصص پزشكی خانواده بعنوان یكی از نیازهای مهم كشور در برهه زمانی فعلی صورت گرفته است. از جانب دیگر ضمن بازبینی تمامی برنامه های درسی متناسب با استانداردهای بین المللی، توسعه فناوری ها و نیازهای كشور، به مناطق آمایشی اختیار داده شده تا متناسب با چالش های سلامتی كه دارند ۲۰ درصد برنامه آموزشی رشته مقاطع مختلف را تغییر دهند.
۳ هزار دانشجوی خارجی در رشته های علوم پزشكی ایران تحصیل می كنند
وی در مورد اقدامات انجام شده برای توسعه بین المللی آموزش پزشكی اظهار نمود: ارتقای استانداردهای آموزش یكی از الزامات برای ورود به عرصه های بین المللی است. سال قبل تمام دانشگاه ها و بیمارستان های آموزشی كشور اعتباربخشی شدند. در این اعتباربخشی هدف كمك به دانشگاه ها برای توسعه استانداردهای آموزش است. دانشگاه های علوم پزشكی باید از استانداردهای لازم برای ورود به عرصه های بین المللی برخوردار باشند. از جانب دیگر بعضی از دانشگاه های علوم پزشكی كشور اعتباربخشی بین المللی شده اند و برخی هم وارد فرایند این اعتباربخشی شده اند.
لاریجانی افزود: سامانه education Iran برای معرفی ظرفیت های دانشگاه های علوم پزشكی در عرصه های بین المللی راه اندازی شده، برنامه های آموزشی متعددی به زبان انگلیسی در این سامانه بارگذاری شده و هدف این است كه دانشجویان متقاضی تحصیل در رشته های علوم پزشكی با ظرفیت های موجود در ایران آشنا گردند.
به قول معاونت آموزشی وزارت بهداشت، نحوه ارزشیابی دانشگاه های خارجی تغییر كرده و از نظام های رتبه بندی بین المللی مثل تایمز، شانگهای و QS، به صورت ویژه بخش علوم پزشكی دانشگاه ها برای تهیه فهرست دانشگاه های خارجی مورد تأیید وزارت بهداشت استفاده می شود. تسهیلات ویژه ای برای تحصیل دانشجویان خارجی در دوره های تحصیلات تكمیلی در ایران به وجود آمده و هم اكنون حدود ۳ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاه های علوم پزشكی كشور تحصیل می كنند. این برنامه در حال گسترش است و برخی مناطق آمایشی ارتباط خوبی با كشورهای همجوار خود برای جذب دانشجوی خارجی برقرار كرده اند.
زیرساخت های مجازی سازی دوره ها و فرایندهای آموزش علوم پزشكی در كشور فراهم شده است
دبیر شورای آموزش پزشكی و تخصصی با اشاره به مجازی سازی آموزش و نحوه استفاده از این توانایی برای ارتقای آموزش علوم پزشكی اظهار داشت: طی سال های گذشته فعالیت هایی در زمینه مجازی سازی آموزش در دانشگاه های علوم پزشكی صورت گرفته است. اما هدف در برنامه تحول آموزش تولید یك سامانه كشوری است تا تمام دانشجویان در دانشگاه های علوم پزشكی بتوانند از دروس سایر دانشگاه ها بهره مند شوند.
وی افزود: دانشگاه علوم پزشكی مجازی بعنوان یك نهاد برای این منظور در سال ۱۳۹۵ تأسیس شد. اقدامات بسیار خوبی در این دانشگاه صورت گرفته است. زیرساخت های آموزش مجازی در كشور مانند سامانه نوید، موكس و … به وجود آمده است.
وی با اشاره به اینكه دوره كارشناسی ارشد مجازی آموزش پزشكی برای اعضای هیأت علمی دانشگاه های علوم پزشكی كشور از سال ۹۵ در حال برگزاری است، اظهار داشت: به منظور ارتقای كیفیت آموزش، در شورای جذب تصویب گردید كه تمامی اعضای هیأت علمی در بدو استخدام این دوره را طی نمایند.
لاریجانی همینطور اشاره كرد: بخشی از دروس در دانشگاه ها از راه زیرساخت های به وجود آمده به صورت مجازی عرضه می شود و بزودی تمامی دروس دانشگاه ها از راه این زیرساخت ها در دسترس تمامی دانشجویان قرار خواهد گرفت. علاوه بر این دوره هایی مانند آموزش كارآفرینی برای دانشجویان تحصیلات تكمیلی و دوره پزشكی خانواده برای پزشكان عمومی به صورت مجازی طراحی شده كه بزودی اجرایی می شود.
وی ادامه داد: در نظر است تا از راه این زیرساخت ها بخش عمده ای از فرایندهای حوزه آموزش به صورت آنلاین صورت گیرد. تابحال ۳۰ پورتال در حوزه آموزش به راه افتاده است. در بخش آزمون ها هم در حال الكترونیكی كردن آزمون های علوم پزشكی هستیم. آزمون های علوم پایه و پیش كارورزی در چندین دوره به صورت الكترونیك اجرا شد. این امر ضمن اینكه مبلغ قابل توجهی هزینه ها را كم كرد در ارتقای كیفیت و امنیت آزمون ها هم نقش قابل توجهی داشته است.
ادامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی با نظر اعضای هیأت علمی و دانشجویان
وی با اشاره به برنامه های آتی حوزه معاونت آموزشی وزارت بهداشت اشاره كرد: هم اكنون نقشه حركت دانشگاه های علوم پزشكی كشور در حوزه آموزش ترسیم شده است. از جانب دیگر مصوبه آمایش سرزمینی در آموزش عالی سلامت بعنوان نخستین مصوبه آمایش كشور، زمینه های تشكیل مناطق آمایشی را فراهم نمود و دانشگاه های مستقر در مناطق هم همكاری خوبی را شكل داده اند. امیدواریم با همسان سازی آمایش در سایر بخش های در رابطه با آموزش عالی كشور شبكه های علمی در رشته های مختلف در كشور شكل بگیرد تا به سمت مرجعیت علمی در بعضی حوزه های علوم پزشكی حركت نماییم.
معاونت آموزشی وزارت بهداشت اشاره كرد: بعد از اجرایی كردن آمایش مأموریت های ویژه ای برپایه اولویت های اسناد بالادستی به مناطق و دانشگاه ها سپرده شده تا در سطح ملی بعنوان همكار وزارت بهداشت این مأموریت ها را اجرا كنند.
وی افزود: از سال ۱۳۹۴ تابحال گفتمان تحول و نوآوری در دانشگاه های علوم پزشكی كشور تولید شده، زیرساخت های لازم برای تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی در سه سطح ستاد وزارت بهداشت، مناطق آمایشی و دانشگاه های علوم پزشكی مهیا شده و ان شاءا… این برنامه ها به صورت جدی طی سال های آتی پیگیری خواهد شد.
به قول لاریجانی، نهادینه سازی برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی مستلزم مشاركت اعضای هیأت علمی و دانشجویان در دانشگاه های علوم پزشكی در اجرای این برنامه ها است. پیرو تلاش های صورت گرفته در این راستا لازم است تا مسئولین دانشگاه های علوم پزشكی كشور در این زمینه تلاش كنند. همینطور كسب نظر اعضای هیأت علمی و مسئولین آموزش در دانشگاه های علوم پزشكی كشور در اجرای برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشكی می تواند اثر قابل ملاحظه ای در اجرای اثربخش تر این برنامه ها داشته باشد. بنابراین ساز و كارهای این ارتباط در حال طراحی می باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب